قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در جهان است که نه‌تنها باعث افزایش انرژی می‌شود، بلکه فواید متعددی را برای سلامتی نیز ارائه می‌دهد. از بهبود هوشیاری ذهنی و افزایش تمرکز گرفته تا کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها، خوردن قهوه به بخشی ضروری از روتین روزانه بسیاری از افراد تبدیل شده است. یکی از مواردی که نقش زیادی در بهبود طعم و کیفیت قهوه دارد، دستگاه و روش دم‌آوری قهوه است. انواع مختلفی از قهوه ساز در بازار وجود دارد که می‌تواند روی کیفیت این نوشیدنی محبوب تأثیر بگذارد. اگر قصد آشنایی با روش‌های مختلف دم‌آوری قهوه را دارید، تا انتها با ما همراه باشید.
معرفی انواع قهوه در دم‌کردن
یکی از عواملی که به‌شدت روی طعم و کیفیت قهوه تأثیر می‌گذارد، نوع آسیاب استفاده شده برای قهوه است. استفاده از دستگاه‌های مختلف گرایندر، باعث تنوع سایز قهوه آسیاب شده می‌شود که به‌نوبه خود، روی فرایند استخراج و در نهایت، طعم و عطر آن تأثیر می‌گذارد. به‌طورکلی انواع قهوه بر اساس نوع آسیاب شامل قهوه‌ترک، فرانسه و اسپرسو می‌شوند. قهوه‌فوری و قهوه عربی نیز انواع دیگری از قهوه‌ها هستند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
قهوه‌ترک
قهوه‌ترک نوعی از قهوه است که دانه‌های آن به شکلی کاملاً ریز (تقریباً مانند آرد) آسیاب شده‌اند. این نوع آسیاب باعث می‌شود که حداکثر عصاره قهوه هنگام دم‌آوری استخراج شود که باعث ایجاد طعم و عطری غنی می‌شود. برای تهیه قهوه‌ترک، دانه‌های ریز آسیاب شده را در ظرفی مخصوص که جذوه (cezve) نام دارد، می‌جوشانند. این فرایند به صبر و دقت زیادی نیاز دارد؛ زیرا قهوه باید به‌آرامی گرم شود تا کف غلیظی در بالای آن ایجاد شود.
عاملی که باعث تمایز قهوه‌ترک نسبت به سایر انواع قهوه می‌شود، روش دم‌کردن و نحوه سرو منحصربه‌فرد آن است. قهوه‌ترک به طور سنتی در فنجان‌های کوچکی به نام فینکن همراه با یک لیوان آب، برای تمیزکردن کام قبل از نوشیدن، سرو می‌شود. علاوه بر این رسوبات موجود در ته فنجان نیز باعث طعم و عطر غلیظ‌تر آن می‌شود.
قهوه فرانسه
قهوه فرانسه نوعی دیگر از قهوه است که به شکلی نسبتاً درشت آسیاب می‌شود و معمولاً با دستگاه‌هایی مانند فرنچ پرس یا قهوه ساز فرانسه آماده می‌شود. قهوه فرانسه به دلیل نحوه دم‌آوری که به روش چکه‌ای معروف است و هم چنین اندازه درشت، معمولاً غلظت بالایی ندارد؛ به همین دلیل در فنجان‌های بزرگ‌تر سرو می‌شود. این نوع قهوه طرفداران زیادی در آمریکا و اروپا دارد و به‌عنوان یکی از نوشیدنی‌های ضروری کنار صبحانه، مصرف می‌شود.
قهوه‌فوری
قهوه‌فوری یکی از نوشیدنی‌های محبوب میان علاقه‌مندان به کافئین است که به دلیل راحتی استفاده، طرفداران زیادی دارد. برای تهیه قهوه‌فوری، نیازی به هیچ‌گونه دستگاه قهوه‌ساز نخواهد بود و تنها با آب داغ (حدود ۸۰ درجه) می‌توان آن را تهیه نمود.
برای تهیه قهوه‌فوری، پس از رست کردن دان قهوه، آنها را به‌صورت ریز آسیاب می‌کنند. با استفاده از انواع مختلف روش‌های دم‌آوری صنعتی، عصاره مایع و غلیظ قهوه‌های آسیاب شده را طی دو روش اصلی به نام خشک‌کردن انجمادی و خشک‌کردن با اسپری، به‌صورت گرانول جامد در می‌آورند.
در خشک‌کردن انجمادی، عصاره قهوه دم شده در دمای بسیار پایین منجمد می‌شود و سپس در یک محفظه خلأ قرار می‌گیرد که در آن، کریستال‌های یخ بدون اینکه از فاز مایع عبور کنند، مستقیماً از جامد به گاز تصعید می‌شوند. این کار منجر به تولید گرانول‌های خشک قهوه می‌شود که قابلیت حل‌شدن فوری در آب را خواهند داشت. در روش دیگر، با اسپری‌کردن هوای گرم روی عصاره قهوه دم شده، محتوای آب موجود در آن به‌سرعت تبخیر شده و ذرات خشک باقیمانده به‌صورت پودر قهوه‌فوری جمع‌آوری می‌شوند.
قهوه اسپرسو
قهوه اسپرسو یکی از محبوب‌ترین انواع قهوه در ایران و جهان است که بسیاری از افراد از نوشیدن آن لذت می‌برند. قهوه اسپرسو از طریق اعمال آب داغ به دانه‌های ریز آسیاب شده قهوه، تحت‌فشار بالا ساخته می‌شود که نتیجه آن، یک شات کوچک با کافئین بالا و طعمی غنی است. سایز قهوه آسیاب شده برای اسپرسو، نه به‌اندازه قهوه فرانسه درشت است و نه به‌اندازه قهوه‌ترک ریز. سایز دقیق قهوه آسیاب شده در این روش، معمولاً باتوجه‌به نوع قهوه ساز که می‌تواند موکا پات یا انواع دستگاه اسپرسوساز باشد، متغیر است.
قهوه عربی
قهوه عربی شباهت زیادی به قهوه‌ترک دارد. چه در نحوه آسیاب و چه در نحوه تهیه و سرو. با این تفاوت که مطابق با سنت‌های مناطق عرب‌زبان و در قهوه‌جوش‌هایی به نام دَله قهوه تهیه می‌شود. هم چنین قهوه استفاده شده برای قهوه عربی، تماماً عربیکا است.
فرایند تهیه قهوه عربی با جوشاندن آب در یک قوری با دهانه بلند که همان دله قهوه است، شروع می‌شود. این قهوه‌جوش معمولاً روی زغال یا شن داغ قرار می‌گیرد و با رسیدن آب به نقطه‌جوش، قهوه ریز آسیاب شده به همراه دانه‌های هل (برای طعم بهتر) به آن اضافه می‌شود. سپس مخلوط قهوه، آب جوش و هل روی حرارت ملایم به مدت چند دقیقه می‌جوشد تا به‌صورت کامل دم بکشد.
دم‌آوری قهوه به چه صورت‌هایی است؟
روش‌های مختلفی برای دم‌آوری انواع قهوه وجود دارد که به نوع دستگاه قهوه‌ساز و همچنین نحوه آسیاب قهوه مربوط می‌شود. این روش‌ها معمولاً شامل تحت‌فشار قراردادن قهوه با آب داغ، جوشاندن و خیساندن آن می‌شوند که در ادامه به بررسی هریک می‌پردازیم.
تحت‌فشار قراردادن قهوه
روش دم‌کردن قهوه از طریق آب داغ تحت‌فشار، که معمولاً به‌عنوان اسپرسو شناخته می‌شود، یکی از روش‌های رایج برای تهیه قهوه است. در این متد، آب داغ (حدود 80 تا 90 درجه) تحت‌فشار بسیار بالا از دانه‌های ریز آسیاب شده قهوه عبور می‌کند که نتیجه آن، نوشیدنی قهوه غلیظ و با کافئین بالا خواهد بود. نوع دستگاه قهوه ساز و همچنین اندازه قهوه‌های آسیاب شده، نقش مهمی در کیفیت قهوه خروجی در این روش از دم‌آوری را خواهند داشت. انواع دستگاه قهوه نسپرسو ساز برای استفاده از این متد می‌توانند مناسب باشند.
جوشاندن قهوه
روش دیگر دم‌آوری قهوه، جوشاندن است که برای قهوه‌های ترک و عربی مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این روش، قهوه‌های کاملاً ریز و آسیاب شده به همراه آب کاملاً سرد، در ظرف مخصوص که جذوه نام دارد، روی شعله ملایم قرار میگرند. با افزایش دمای آب، عصاره قهوه خارج شده و کف نسبتاً غلیظی روی قهوه‌جوش ایجاد می‌شود.
قهوه‌ای که در این روش مورداستفاده قرار می‌گیرد، باید به‌صورت کامل پودر شده باشد تا عصاره‌گیری به شکلی صحیح انجام شود. نتیجه به‌دست‌آمده، فنجانی کوچک با کف قهوه روی آن و همچنین رسوبات کف آن است که از غلظت و کافئین بسیار بالایی برخوردار خواهد بود. انواع قهوه‌جوش برقی و قهوه‌جوش‌های رو گازی یا ذغالی، برای این متد مناسب خواهند بود.
خیس کردن قهوه
متد دیگری که برای دم‌آوری قهوه استفاده می‌شود، خیساندن آن در آب داغ (حدود 80 درجه) است. در این روش، قهوه آسیاب شده به مدت نسبتاً زیادی در آب داغ قرار می‌گیرد و پس از مدتی، از فیلتر مخصوص عبور می‌کند. مدت‌زمان نسبتاً طولانی درگیرشدن قهوه با آب داغ، الزام می‌کند که قهوه استفاده شده برای این روش به‌صورت درشت آسیاب شده باشد؛ زیرا قهوه‌های ریزتر ممکن است طعم خود را از دست بدهند.
نتیجه نهایی به‌دست‌آمده، قهوه‌ای نسبتاً رقیق با میزان کافئین کمتر است که می‌تواند گزینه‌ای عالی برای شروع یک روز کاری باشد. هم چنین به دلیل غلظت و کافئین کمتر، قهوه‌هایی که با این روش تهیه می‌شوند معمولاً از حجم بیشتری برخوردارند. دستگاه‌های فرنچ پرس برای استفاده از این روش، گزینه مناسبی هستند.
روش‌های دیگر دم آوردن قهوه
در بخش قبلی، انواع روش‌های دم‌آوری قهوه را بررسی کردیم. اغلب متدهای دم‌آوری قهوه نیاز به تجهیزات و انواع دستگاه‌های قهوه ساز به خصوصی دارند که در این بخش، به معرفی مهم‌ترین آنها می‌پردازیم. این تجهیزات نقش مهمی در کیفیت نوشیدنی به‌دست‌آمده خواهند داشت.
استفاده از دستگاه اسپرسوساز
قهوه ساز اسپرسو دستگاهی است که برای دم‌کردن قهوه با استفاده از آب داغ تحت‌فشار، استفاده می‌شود. دستگاه‌های اسپرسوساز در انواع مختلفی از جمله اسپرسوساز دستی، اسپرسوساز شارژی، نیمه اتوماتیک، تمام‌اتوماتیک و فوق اتوماتیک یا صنعتی، تولید می‌شوند و دارای برندهای مختلفی مانند قهوه ساز نسپرسو، دلونگی، بوش، مباشی و… هستند.
برای دم‌آوری قهوه با استفاده از دستگاه اسپرسوساز، آب داغ تحت‌فشار از میان قهوه‌های آسیاب شده، حدود 9 بار عبور می‌کند. این فرایند عصاره قهوه را به‌سرعت استخراج کرده و یک شات غلیظ به همراه قسمتی خامه‌ای طور در بالای آن، تولید می‌کند. خامه یکی از ویژگی‌های مهم قهوه‌هایی است که با دستگاه اسپرسو تهیه شده‌اند و نشان‌دهنده نحوه صحیح دم‌آوری قهوه است.
استفاده از موکا پات
موکا پات که به‌عنوان اسپرسوساز رو گازی نیز شناخته می‌شود، یکی دیگر از انواع دستگاه قهوه ساز است که با استفاده از آب داغ تحت‌فشار عمل می‌کند. برای استفاده از موکا پات، در ابتدا باید مخزن آن را تا سطح شیر اطمینان پر آب کرده و اجازه دهید تا گرم شود. توجه داشته باشید که پر کردن بیش از حد آب در مخزن می‌تواند باعث آسیب‌دیدن دستگاه شود.
زمانی که آب داخل مخزن گرم شد، سبد قهوه را روی آن قرار داده و آن را با قهوه آسیاب شده مناسب پر کنید. قهوه استفاده شده، تقریباً باید به‌اندازه قهوه اسپرسوساز آسیاب شده باشد. برای عصاره‌گیری بهتر، توصیه می‌کنیم که به قهوه ریخته شده در سبد، فشار زیادی وارد نکنید و تنها با استفاده از انگشت، سطح آن را تراز کنید. سپس محفظه بالایی را محکم ببندید و با قراردادن موکا پات روی شعله کم، اجازه دهید عصاره قهوه گرفته شود.
استفاده از قهوه ساز دستی
اسپرسوساز دستی یکی از انواع دستگاه‌های اسپرسوساز است که به دلیل اندازه کوچک و هم چنین کارکرد ساده، طرفداران زیادی دارد. نحوه کارکرد این قهوه ساز دستی به این صورت است که مخزن آن، مقدار موردنیاز آب را برای دم‌کردن قهوه در خود نگه می‌دارد. هنگامی که دستگاه روشن می‌شود، آب داخل مخزن تا دمای مطلوب گرم شده و سپس از طریق یک لوله فلزی عبور می‌کند. با عبور از لوله فلزی، آب تحت‌فشار بالا و دمای نسبتاً ثابتی قرار می‌گیرد.
با قراردادن دانه‌های قهوه آسیاب شده در دستگاه، آب تحت‌فشار که در دمای مناسبی قرار دارد، به طور یکنواخت از روی آنها عبور می‌کند و باعث استخراج عصاره قهوه می‌شود. این دستگاه‌ها معمولاً با استفاده از اهرم‌های فشاری کار می‌کنند؛ به این صورت که با هر بار فشاردادن اهرم، مقداری آب داغ از میان دانه‌های قهوه عبور می‌کند. انواع قهوه ساز شارژی نیز عملکردی مشابه با این دستگاه دارند.
اما اگر قصد دارید با عملکرد همه ی دستگاه های قهوه آشنا شوید با کلیک بر روی لینک قرمز این مقاله را هم نیز میتوانید مطالعه کنید.
استفاده از فرنچ پرس
استفاده از فرنچ پرس، یکی دیگر از روش‌های ساده دم‌آوری قهوه است. فرنچ پرس از یک مخزن و فیلتر متحرک تشکیل شده است که می‌تواند قهوه‌ای نسبتاً رقیق و با طعم مناسب به شما ارائه دهد. برای استفاده از این دستگاه در ابتدا باید آن را با آب داغ گرم کرد. سپس قهوه‌های آسیاب شده را باید داخل مخزن ریخت و با استفاده از فیلتر، آنها را نگه داشت. با اضافه‌کردن آب داغ حدود 90 درجه به قهوه‌های آسیاب شده و انتظاری حدوداً 3 دقیقه‌ای، قهوه شما آماده است. توجه داشته باشید که قهوه استفاده شده در این روش باید به‌صورت درشت آسیاب شده باشد.
استفاده از ایرو پرس
روش دیگری که می‌توان برای دم‌آوری قهوه بکار برد، استفاده از قهوه ساز ایرو پرس است. در این نوع دستگاه، آب داغ حدود 90 تا 95 درجه با فشار و جریان ثابت، از میان دانه‌های قهوه آسیاب شده عبور می‌کند. این فرایند با قراردادن یک فیلتر کاغذی در داخل دستگاه آغاز می‌شود. سپس قهوه به محفظه اضافه شده و آب داغ روی آن ریخته می‌شود. مخلوط آب داغ و قهوه آسیاب شده به مدت 10 ثانیه هم زده می‌شود تا از عصاره‌گیری به شکلی بهتر انجام شود.
هنگامی که هم زدن کامل شد، یک پیستون در محفظه قرار می‌گیرد. با ایجاد فشار ملایم روی پیستون، آب داغ تحت‌فشار از لابه‌لای دانه‌های قهوه و فیلتر عبور خواهد کرد. این فرایند تقریباً 20-30 ثانیه طول می‌کشد که نتیجه آن، یک فنجان قهوه صاف و تمیز با حداقل میزان تلخی و اسیدیته است.
روش‌های ساده که در خانه بدون تجهیزات می‌توان استفاده کرد
اگر تجهیزاتی که در این بخش به معرفی آنها پرداختیم را در اختیار ندارید، نگران نباشید. علاوه بر استفاده از قهوه‌های فوری که نیازی به هیچ‌گونه دستگاه قهوه ساز ندارند، روش‌های دیگری نیز وجود دارد که با استفاده از آنها میتوانید قهوه‌ای مناسب را تهیه و مصرف کنید.
استفاده از یک پارچه با بافت ریز
برای این کار کافی است مقداری آب را داخل یک قابلمه یا شیرجوش، روی گاز گذاشته تا به نقطه‌جوش برسد. پس از جوشیدن، به مدت 30 تا 40 ثانیه صبر کنید و سپس مقدار دلخواه قهوه خود را به آب داغ اضافه نمایید. حدود 2 تا 3 دقیقه بگذارید قهوه در داخل آب بماند تا عصاره‌گیری به‌صورت کامل انجام شود. در مرحله بعد با استفاده از یک پارچه که از بافت ریزی برخوردار باشد، میتوانید قهوه را صاف‌کرده و میل کنید.
استفاده از ماکروویو
برای مواقعی که زمان کمی دارید، استفاده از ماکروویو برای درست‌کردن قهوه می‌تواند گزینه مناسبی باشد. برای این کار کافی است یک فنجان پر آب را داخل مایکروویو قرار داده و حدود 2 دقیقه آن را گرم کنید. پس از گرم‌شدن آب، میزان قهوه دلخواه خود را به آن اضافه کرده و اجازه دهید به مدت 2 دقیقه خیس بخورد. پس از ته‌نشین شدن قهوه، عصاره‌گیری انجام شده و میتوانید آن را میل نمایید.
جمع‌بندی
دم‌آوری قهوه هنری تخصصی است که نیاز به سطح مهارت نسبتاً بالایی دارد. بااین‌حال به دلیل وجود انواع دستگاه قهوه ساز، این فرایند بسیار ساده شده و با استفاده از متدهای مختلفی می‌توان آن را انجام داد. در این صفحه به معرفی روش‌های مختلف دم‌کردن قهوه و همچنین دستگاه‌های موجود در این زمینه پرداختیم. درصورتی‌که قصد خرید انواع تجهیزات قهوه را دارید، میتوانید به بخش فروشگاه وب‌سایت کی‌ام کالا مراجعه نمایید.
